Poul Erik Lund is een internationale Crop Advisor en mede-eigenaar van Grotek Consulting, een Deens gewasadviesbureau voor glasgroentetelers in Noord-Europa. Als internationale teeltadviseur met 30 jaar ervaring wil hij op de hoogte blijven van de laatste innovaties en ontwikkelingen in de glastuinbouw. “Zowel telers als adviseurs moeten klaar zijn voor nieuwe technologieën voor gewas- en technisch management”, zegt hij. Poul Erik kent Jan Hanemaaijer, Teeltadviseur bij Blue Radix, al jaren. In dit interview vraagt Jan aan Poul Erik wat hij vindt van de ontwikkeling van autonoom telen in het algemeen, en hoe dit zijn werk als internationaal Crop Advisor beïnvloedt.
1. Poul Erik, kun je omschrijven wat je bedoelt met autonoom telen?
“Als je erover leest, praten mensen vaak over datagedreven telen, maar het is niet hetzelfde. We hebben al jaren veel data in kassen. Alleen gebruiken we het niet altijd goed genoeg. Autonoom telen is veel meer dan datagedreven telen. Het is een nieuwe manier om de data die we al hebben, te gebruiken. Het is teveel voor een teler om altijd met alle data te werken. Na 30 jaar teeltervaring weet ik hoe complex het kan zijn. Tegenwoordig kunnen algoritmes dit werk voor telers doen. Met autonoom telen komen we dichter bij het gewas. In plaats van jaar-, week- of dagplanningen kun je gaan voor een planning van uur tot uur of zelfs sneller. We willen niet terugkijken op mislukkingen van gisteren, we moeten leren van fouten om ze niet opnieuw te maken. Autonoom telen ondersteunt dit.”
2. Welke voordelen zie je in het werken met algoritmes in jouw dagelijkse werk?
“Over het algemeen worden de kassen steeds groter en zijn er in de nabije toekomst minder ervaren telers. En als teeltadviseur kan ik niet altijd overal zijn. De algoritmes zijn een richtlijn om telers te ondersteunen, zodat ik altijd bovenop de situatie zit, waar ik ook ben. Mijn bezoeken aan de klant kunnen dan nog effectiever zijn. Algoritmes ondersteunen telers bij hun dagelijkse beslissingen. Als adviseur kan ik mij focussen op de teeltstrategie van de teler in plaats van het aanpassen van de setpoints in de klimaatcomputer. Als teler of adviseur moet je de strategie helder hebben. Dit hangt natuurlijk af van het soort gewas en welk ras er geteeld wordt. Als de juiste strategie aanwezig is, helpen de algoritmes je, om autonoom de doelen te bereiken op het gebied van gewenste productie en kwaliteit.”
3. Waar en hoe denk je dat autonoom telen zal worden toegepast in de glastuinbouw? Wat moet er nog ontwikkeld worden?
“Autonoom telen is nog niet geschikt voor kleinschalige telers. Het is vooral voor grotere telers met meer compartimenten of voor nieuwe projecten of investeerders die een gegarandeerde productie willen hebben. Ze gebruiken het om het gewas in grotere gebieden of meerdere locaties te beheren. Wat nog ontwikkeld kan worden is het integreren van allerlei plantmetingen of sensordata.
Het is niet altijd een gelijkmatige situatie voor alle planten in de kas, we proberen het gelijkmatig te maken, maar de temperaturen kunnen variëren en dat geldt ook voor het gewaswerk en de druk van plagen en ziekten. Hiermee moet rekening worden gehouden. Hoe kunnen de algoritmes hiermee omgaan?”
4. Wat is je advies aan telers en investeerders die nog twijfelen over telen met algoritmes?
“Om ervaring op te doen in autonoom telen… moet je gewoon beginnen. Natuurlijk is het belangrijk dat telers vertrouwen hebben in de algoritmes en het systeem. Voor groeiend vertrouwen moeten ze leren en zich bewust worden van wat het systeem wel of niet voor hen kan doen. Hoe meer de teler vertrouwt op de uitkomst van de adviezen of aanbevelingen van de modellen, hoe meer hij het instellen van zijn eigen setpoints kan loslaten.”
5. Welke tips kun je Blue Radix meegeven om algoritmes verder te ontwikkelen?
“Als teeltadviseur en voormalig teler heb ik veel ervaring in de kas. Maar voor de toekomst gaat het niet alleen om ervaring, maar ook om plantkennis en datagebruik. Het is erg belangrijk om te weten hoe data moet worden gebruikt en met welk doel. Het draait allemaal om het stellen van prioriteiten in het gewas.
Mijn tips voor Blue Radix zijn:
• Teler en adviseur zouden prioriteiten moeten stellen bij het controleren van de instellingen. Bijvoorbeeld hoe je een bepaalde vruchtkwaliteit of productiedoelstelling met de juiste vruchtomvang behaalt. Hoe de balans te houden qua vruchtbelasting en RTR. Ik hoop dat bedrijven als Blue Radix ons kunnen helpen om deze beslissingen sneller te nemen.
• Integratie van het gebruik van sensoren, die meer inzicht kunnen geven in de status van de plant en gebruik van slimme camera’s, die voorspellingen kunnen doen over opbrengst en plantontwikkeling.
De kunst van het telen draait om details. We moeten betere beslissingen nemen om betere resultaten te behalen. Algoritmes kunnen ons daarbij helpen. We hebben nu zoveel data beschikbaar en in de toekomst nog meer, alleen algoritmes kunnen dit aan.”
Achtergrond Poul Erik Lund
Ik ben 30 jaar geleden begonnen in de tomatenteelt in Denemarken als teeltmanager op een grote kwekerij met potplanten en 2 ha tomaten. Dat was een goede leertijd. Begin 2000 kwam ik bij Alfred Pedersen terecht en begon in 2013 als teeltadviseur bij Grotek Consulting. In 2015 werd ik mede-eigenaar van Grotek Consulting. Mijn werkgebied is voornamelijk Scandinavië, de Baltische staten en Polen. Het grootste deel van mijn tijd breng ik door in Polen en Noorwegen, maar ook Denemarken en Zweden zijn belangrijk voor het bedrijf. Ik adviseer met name tomaten- en komkommertelers met focus op tomaat (belicht en onbelicht).