Veel nieuwe AI-technologie, software en hardware oplossingen zorgen voor een doorbraak op veel domeinen in de kas. Maar hoe maak je daar als glastuinbouwondernemer een verstandige keuze in en welke opties zijn er? Wat wil je nog zelf in eigendom beheren en wat betekent dit voor het koppelen van verschillende technologie in de kas? In dit artikel vertelt Laurens van der Spek, Chief Operations Officer bij Blue Radix, meer over SaaS (Software-as-a-Service). Wat houdt het in en wat zijn de verschillen ten opzichte van het aanschaffen van software en/of hardware oplossingen en hoe ziet de toekomst van SaaS in de glastuinbouw eruit.
Wat is SaaS?
Laurens: “SaaS bestaat al sinds ongeveer 2000 en is door de ontwikkeling van internet, breedband, mobiele telefoons en internet browsers steeds meer een belangrijk deel van ons leven gaan uitmaken. De afkorting staat voor Software-as-a-Service, oftewel software die als een online dienst wordt aangeboden. De gebruiker hoeft de software niet aan te schaffen en zelf te installeren, maar sluit bijvoorbeeld een contract per maand af. De SaaS-aanbieder zorgt voor inrichting, onderhoud en beheer, de gebruiker benadert de software over het internet bij de SaaS-aanbieder. Bekende voorbeelden zijn bijvoorbeeld het gebruik van Word, Excel via Office 365 maar denk ook bijvoorbeeld ook aan de navigatiesoftware in je auto. Een aantal jaren geleden werd dit lokaal geïnstalleerd in auto’s met het gevolg dat de navigatie snel verouderde. Met de huidige navigatie tools via internet blijft deze navigatie continu up to date, kun je deze blijven gebruiken en worden nieuwe features automatisch toegevoegd. Met de komst van software dienstenaanbod via de ‘cloud’ (internet) is een verschuiving ontstaan waarbij gebruikers er voor kiezen om softwarepakketten niet zelf aan te schaffen en lokaal te installeren, maar een abonnement te nemen voor tal van redenen. Schaalbaarheid, kostenefficiëntie, makkelijk en overal toegang tot services en automatische updates zijn een paar redenen. Hierbij speelt ook veiligheid een belangrijke rol. Online bedreigingen ontwikkelen zich misschien nog wel sneller dan nieuwe functionaliteiten. In het geval van lokale software installaties, moet je deze hier continu voor updaten en op aanpassen. Dit vergt veel aandacht en tijd. Via SaaS diensten wordt dit geregeld door de leverancier.”
Welke SaaS voorbeelden zijn er al in de glastuinbouw?
“Voorbeelden van algemene online diensten zijn bijvoorbeeld boekhoud- en office programma’s, maar ook softwareprogramma’s zoals MailChimp of Adobe,” aldus Laurens. “Specifiek voor toepassing in de kas zijn er verschillende dataplatformen en/of apps die als SaaS-oplossing worden aangeboden. Dit zijn met name online softwarediensten die informatie en data uit de kas analyseren, interpreteren en de resultaten overzichtelijk presenteren in een gebruiksvriendelijk dashboard. Ik kan me voorstellen dat met de komst van meer robotica in de kas dat er ook SaaS-oplossingen in combinatie met hardware, zoals plukrobots of sensoren, komen. Waarbij de resultaten en sturing online worden gepresenteerd en de software-updates of nieuwe releases van bijvoorbeeld zo’n plukrobot gewoon via de cloud gaan, zonder tussenkomst van een installateur.”
“Belangrijk hierbij is wel dat je als afnemer van SaaS-diensten goed weet met wie je zaken doet. Is een partij bijvoorbeeld aangesloten bij het Glas 4.0 data protocol, heeft de leverancier zijn veiligheid op orde en wat doet de partij met jouw data? Bijvoorbeeld ten behoeve van andere doeleinden of wanneer je de dienst stopt? Dit zijn vragen die je wel vooraf moet stellen aan een leverancier van een SaaS-dienst.”
Hoe biedt Blue Radix autonoom telen aan?
“Blue Radix biedt autonoom telen met Crop Controller ook als online dienst aan (SaaS) en daar hebben we bewust voor gekozen. We zijn wereldwijd actief dus het is belangrijk dat onze dienst over de hele wereld beschikbaar is voor de telers, zonder voorafgaande hardware installaties. Maar nog belangrijker: telers hebben genoeg financiële uitdagingen, ze moeten laagdrempelig zonder grote investeringen autonoom kunnen telen. Dat kan omdat we het in abonnementsvorm aanbieden wat maandelijks opzegbaar is. Daarnaast is autonoom telen continu in ontwikkeling, nieuwe features en updates kunnen we wereldwijd snel doorvoeren. Het voordeel van een online dienst is ook dat telers overal en altijd inzicht hebben in de wijze waarop hun installaties autonoom aangestuurd worden in hun kas. Daarnaast is integratie met andere online technologie ook eenvoudiger en op afstand te realiseren. Blue Radix investeert daarnaast zwaar in hoogste beveiligingsniveau voor onze technologie zodat de teler dat niet hoeft te doen. En de data is en blijft van de telers, zo kunnen ze ook hun eigen concurrentie positie behouden.”
Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen SaaS en aanschaf van locatiegebonden software en hardware?
Software-as-a-Service (SaaS) | Locatiegebonden software en hardware | |
Set-up en onderhoud | SaaS-provider is verantwoordelijk voor de software, hosting, beveiliging en het onderhoud. | De software zelf aanschaffen, installeren, beveiligen, onderhouden en bijwerken op de eigen systemen incl. onderhoud hardware. |
Kosten | Opzegbaar abonnement, vaak maandelijks. Lagere investering en risico. | Vooraf kosten voor software en licenties, en mogelijk ook voor de hardware waarop de software moet draaien. |
Toegankelijkheid | Via een internetbrowser 24/7 vanaf elk apparaat overal ter wereld. | Lokaal beschikbaar, met juiste set up ook op afstand benaderbaar. |
Systeemintegratie | Opgezet om aanvullende services of databronnen naar behoefte te integreren. | Vaak complexer om diverse systemen die naast elkaar worden gebruikt te integreren. |
Schaalbaarheid | Nieuwe features, updates, extra gebruikers en/of locaties zijn wereldwijd snel en eenvoudig toe te voegen. | Moeilijk om snel op te schalen om te kunnen inspelen op groei. Integratie met andere installaties in de kas is lastig. Hardware veroudert snel. |
Data storage | Opslag in de cloud. Back-up van data onafhankelijk van lokale hardware. | Data (vaak) lokaal opgeslagen en afhankelijk van lokale hardware. |
Beveiliging | De SaaS-leverancier is verantwoordelijk voor de beveiliging en privacy van uw gegevens. Bekijk dit goed van tevoren in voorwaarden, contracten en/of privacy- en data statements en, of een leverancier bijv. aangesloten is bij het Glass 4.0-dataprotocol. | Zelf verantwoordelijk voor de beveiliging en beveiligingsupdates van de software en uw eigen servers. |
Hoe zie je toekomstontwikkeling voor SaaS in glastuinbouw?
Laurens: “Bij Blue Radix vinden wij het belangrijk dat telers altijd vrij zijn om te kiezen wat ze met hun data willen doen en dat ze kunnen profiteren van de beste diensten & producten die voor hun kas beschikbaar zijn. Ik verwacht dat dit steeds meer diensten in de cloud zullen zijn, die met elkaar verbonden worden. Heel belangrijk daarbij is dat wij als leveranciers van glastuinbouw oplossingen, koppelingen met andere geautomatiseerde software of producten mogelijk moeten maken. Zo creëren we samen een eco-systeem in de kas waarbij we gezamenlijk de glastuinbouw naar een hoger plan tillen.”