Hoe reageer je als er nieuwe technologie wordt geïntroduceerd in jouw werkveld? Autonoom Telen gaat over het toepassen van kunstmatige intelligentie (AI) met onder andere als doel klimaat-, irrigatie- en energiemanagement in de kas te optimaliseren. Autonoom Telen is een nieuwe ontwikkeling, die zich snel ontwikkelt en het dagelijks werk van een toenemend aantal telers op een positieve manier beïnvloedt. De technologie biedt grote kansen om de opbrengst te verbeteren en risico’s te verminderen. Om erachter te komen hoe Crop Consultants over deze ontwikkelingen denken, heeft Blue Radix 3 bekende Crop Consultants geïnterviewd: Barend Löbker van Vortus, Poul Erik Lund van Grotek Consulting en Willem Valstar van StarGrow Consultancy, lid van Cropex. Hoe kijken zij naar dit nieuwe datatijdperk? En welke invloed heeft dit op hun werk?
Wat zijn op dit moment de grootste uitdagingen voor jullie klanten?
Barend (rechts op foto): “Op dit moment draait het allemaal om energiekosten. Dat is de grootste uitdaging, al is het per land wel een beetje anders.” Zowel Poul Erik (links op foto) als Willem (midden op foto) bevestigen dit: “Klanten zijn op zoek naar manieren om hun gewas te telen met een lager energieverbruik. Klanten geven in toenemende mate aan hoeveel energie de teler mag gebruiken voor de teeltproductie. Dat zorgt voor uitdagingen. Als we dit niet actief meenemen en als de energiekosten te hoog zijn, leidt dit tot verliesgevende producten. Vooral in de winter,” vult Willem aan.
Arbeidsmanagement en de beschikbaarheid van goede teeltkennis is een tweede grote uitdaging voor telers en ondernemers in de glastuinbouw. Poul Erik benoemt het gebrek aan kennis en ervaring dat hij waarneemt. “De sector wordt kleiner. De vijver met ervaren en bekwame mensen is niet meer zo groot als enkele jaren geleden. Wanneer een teler vertrekt, heeft dat invloed op de continuïteit. Het bedrijf verliest direct kennis. En glastuinbouwbedrijven worden groter. De organisaties moeten dus transformeren en op een ander niveau gaan werken, meer geprofessionaliseerd. Zeker als het gaat om arbeidsmanagement.”
De derde uitdaging gaat over het telen, de core business, de kernprocessen in een glastuinbouwbedrijf. Willem en Barend noemen beiden het belang van plantgezondheid en een consistente plaagbestrijding. Virussen vragen veel aandacht en vereisen hygiëneprotocollen. Barend: “Deze uitdaging is zwaar, maar het ligt wel voor een groot deel in de invloedsfeer van de teler. De andere 2 uitdagingen hebben veel effect op de resultaten, maar worden meestal niet alleen in het domein van de teler opgelost.”
“Uiteindelijk is de grootste uitdaging voor een teler om fouten te voorkomen.”
– Poul Erik Lund –
Wat is de waarde van data voor jouw klanten? En in hoeverre omarmen ze data?
Willem merkt op: “Glastuinbouwbedrijven groeien. Kassen worden bijgebouwd of bedrijven consolideren. Dit vraagt om een meer professionele, meer gestructureerde en meer georganiseerde manier van werken. Het bedrijf kan niet alleen vertrouwen op de ervaring en kennis van enkele medewerkers. Het moet meer datagedreven worden. Conclusies moeten onderbouwd worden met data.” Poul Erik blikt terug: “We doen al zo’n 15 jaar aan ‘data driven growing’. Op een andere manier natuurlijk en niet gedetailleerd genoeg, maar we hadden onze registraties, onze Excel-bestanden.” Barend herkent dit en benoemt dat veel bedrijven een eigen registratieformulier hebben. Het is lastig om als teler zelf dergelijke tools te ontwikkelen. En er is veel menselijke inspanning en discipline nodig om het te laten werken en bij te houden. Daarmee is dat niet toekomstbestendig.”
Wat is er uniek aan Autonoom Telen? En hoe beoordeel je de ontwikkeling ervan?
Er is unanimiteit tussen de 3 Crop Consultants: Autonoom Telen is niet hetzelfde als ‘data driven growing’. Poul Erik: “Data driven growing gaat over registratie, over terugkijken en bevestiging vinden in het verleden. Leren van grafieken en tabellen die het verleden laten zien en proberen daarvan te leren. Maar het is altijd reactief. Het moet pro-actiever, meer vooruitkijkend! Uiteindelijk is de grootste uitdaging voor een teler om fouten te voorkomen. Dat maakt een groot verschil qua opbrengst en qua winstgevendheid. Dat vooruitkijken en automatisch anticiperen, dat is wat Autonoom Telen sterk maakt. Het neemt analyses over, optimaliseert, berekent setpoints en voert uit, buiten de menselijke mogelijkheden.” Willem bevestigt: “Met het verminderen van fouten maakt Autonoom Telen een enorm verschil in de resultaten. Het helpt telers om de onnodige fouten die dagelijks worden gemaakt te verminderen. Vandaag zien we bijvoorbeeld een afname van de plantgezondheid en -kwaliteit te laat. Dit kost de glastuinbouwondernemer direct geld! Algoritmes draaien 24×7 en staan altijd aan. Dat is een groot voordeel van deze technologie. Het verminderen van fouten heeft direct een positieve invloed op de winst. Barend stelt: “De teler die de minste fouten maakt, heeft de hoogste resultaten.” Willem ziet aanvullende waarde: “Daarnaast zie ik dat Autonoom Telen ons helpt om meer gedetailleerd inzicht te krijgen in de mogelijkheden om teeltrecepten en -strategieën voor onze klanten te verbeteren. De teler kan de strategie finetunen en op een meer tactisch en strategisch niveau werken, terwijl een AI-gedreven systeem voor de uitvoering zorgt. Dit helpt de teler om effectiever te zijn en meer hectaren te managen”, zegt Willem.
“Als we Autonoom Telen niet omarmen, zal de groei van de glastuinbouw beperkt worden.”
– Barend Löbker –
Wat betekent Autonoom Telen voor jouw rol als Crop Consultant?
Poul Erik ziet kansen om op een ander niveau met de teler samen te werken. “Nu hebben we meer tijd om de strategie te bespreken, de langere termijn, de plant. In plaats van de instellingen in de klimaatcomputer, die nog steeds te tijdrovend en foutgevoelig zijn. De teler en ik kunnen ons meer richten op bijvoorbeeld de juiste belichtingsstrategie of de snoeistrategie voor tomaat. En ik krijg meer controle en inzicht op afstand, zodat ik niet zoveel meer hoef te reizen als ik de afgelopen jaren heb gedaan.” Willem bevestigt deze uitspraak: “Het helpt ons om te werken aan teeltconcepten. Het ondersteunt de teler en geeft hem meer tijd om de operatie in de breedte te verbeteren. Hij kan meer hectares overzien en managen. Barend concludeert: “Het is zeker geen vervanging van telers of adviseurs. Het helpt om meer te bereiken. En we willen bijdragen aan deze ontwikkeling ten behoeve van onze klanten.”
“Autonoom Telen geeft ons gedetailleerder inzicht en mogelijkheden om teeltrecepten en teeltstrategieën voor onze klanten te verbeteren.”
– Willem Valstar –
Achtergrond Crop Consultants
Poul Erik Lund | Mede-eigenaar van Grotek Consulting (links op de foto)
Poul Erik is al 10 jaar mede-eigenaar van Grotek Consulting. Hij is voornamelijk een teeltadviseur in de tomatenteelt en werkt in Scandinavië, Polen, Denemarken en Letland. Voordat hij teeltadviseur werd, was Poul Erik Hoofd Teelt en Productie Manager voor Alfred Pedersen & Søn op locaties in Denemarken en Zweden.
Willem Valstar | Eigenaar van StarGrow Consultancy, lid van Cropex (midden op de foto)Willem is een internationale tomaten- en aubergine adviseur. Hij is lid van Cropex, een groep van 15 zelfstandig werkende teeltadviseurs, die marktinformatie en kennis delen. Hij werkt voornamelijk binnen de Benelux, maar heeft ook een aantal klanten in andere landen. Willem werkt vooral voor de grotere, toekomstgerichte glastuinbouwondernemers.
Barend Löbker | Directeur en eigenaar van Vortus (rechts op de foto)
Vortus bestaat uit een team van 10 teeltadviseurs die actief zijn voor tuinbouwondernemers en telers van alle grotere groentegewassen en sla. De adviseurs van Vortus zijn actief in Nederland, Duitsland, breder Europa en Noord-Amerika. Vortus viert dit jaar zijn 40e verjaardag. Vortus is er trots op om voorop te lopen bij nieuwe ontwikkelingen in de glastuinbouw.